| برنامه‌ريزي پويا براي زمانبندي سيستم اتوبوسراني
مقاله برنامه‌ريزي پويا براي زمانبندي سيستم اتوبوسراني در 14 صفحه ورد قابل ويرايش
|
 |
| دسته بندي | فني و مهندسي |
| فرمت فايل | doc |
| حجم فايل | 370 كيلو بايت |
| تعداد صفحات فايل | 14 |
برنامه‌ريزي پويا براي زمانبندي سيستم اتوبوسراني
چكيده:
در اين مقاله سعي شده جديدترين كاربرد سيستم هاي حمل و نقل عمومي پيشرفته براي برنامه ريزي پويا سيستم اتوبوسراني به منظور زمانبندي حركت اتوبوسها، تشريح گردد. مبناي محاسباتي اين روش بر اساس الگوريتم كالمن استوار است واز داده هاي سيستم مكانيابي خودكار وسيله نقليه و شمارش خودكار مسافر در محاسبات خود استفاده مي نمايند. وجه تمايز اين روش با روشهاي مشابه قبلي در اين است كه زمان ماندن اتوبوس در ايستگاه و زمان حركت آن در خطوط را بطور جداگانه محاسبه مي نمايد لذا مي تواند اثر زود و يا دير رسيدن اتوبوس، بر زمان ماندن آن در ايستگاه و يا برعكس را مشخص نمايند. در خاتمه روش مورد نظر با روشهاي شبكه عصبي، رگرسيون خطي و روش تاريخچه داده هاي قبلي مقايسه شده است.
كليد واژه: برنامه ريزي و زمانبندي اتوبوسراني، برنامه پويا، حمل و نقل عمومي پيشرفته شمارش خودكار وسليه نقليه، مكانيابي خودكار وسيله نقليه.
1- مقدمه
در شهرهائي كه از سيتم هاي حمل و نقل عمومي پيشرفته بهره نمي برند، برنامه ريزي و زمانبندي سيستم اتوبوسراني، از پيش تعيين شده و به صورت ثابت اعمال مي گردد. مبناي محاسباتي روشهاي زمانبندي مذكور اغلب مبتني بر استراتژي بهينه مي باشد كه بر اساس ويژگي هاي خاص و عوامل موثر پروژه مورد نظر نظير: سرعت جريان ترافيك، طول چرخه سرويس اتوبوسراني، زمان انتظار، زمان سفر با وسيله نقليه، تراكم ترافيك و ... استوار است.
در اينگونه روشهاي زمانبندي؛ كه در اين مقاله به عنوان روشهاي قديمي معرفي مي‌شوند؛ چنانچه بواسطه برخي از حوادث پيش بيني نشده نظير: تصادفات، خرابي وسايل نقليه در مسير و غيره تغييري در سرعت جريان ترافيك، چگالي آن و... رخ دهد، رفتار سيستم قابل پيش بيني نبوده و منجر به بروز تأخير مي گردد. وليكن در روشهاي جديد ويا همان روشهاي پوياي زمانبندي حركت اتوبوسها، تغييرات ايجاد شده در جريان ترافيك در برنامه ريزي بهنگام مي گردد.
براي نشان دادن اهميت مطالعه برنامه ريزي و زمانبندي حركت اتوبوسها، از آمار و ارقام سال 1383 در شهر تهران استفاده مي گردد. به طور موتوسط در هر روز هفته 2477270 مسافر توسط سيستم حمل و نقل اتوبوسراني در شهر تهران جابجا مي‌شود. حال چنانچه با زمانبندي و مديريت صحيح حركت اتوبوسها، تأخير هر مسافر را فقط به ميزان 2 دقيقه بتوان كاهش داد. در يك روز به طور متوسط از 82575 ساعت، اتلاف وقت مسافران جلوگيري مي شود و با فرض هر روز كاري 8 ساعت مي توان روزانه 3/28 نفر – سال در وقت شهروندان تهراني صرفه جويي كرد.
2-1-2- شمارش خودكار مسافر
يكي از مهمترين اطلاعات در مديريت و برنامه ريزي سيستم حمل و نقل عمومي تخمين و يا شمارش تعداد مسافران مي باشد. براي شمارش مسافران در سيستم اتوبوسراني از روشهاي مختلف استفاده مي شود، كه شامل روشهاي ساده نظير شمارش دستي و روشهائي با پيشرفتة شمارش تعداد مسافران نظير جمع آوري الكترونيكي كرايه و شمارشگرهاي خودكار و... مي باشد. يكي از سيستم هاي APC يا شمارش خودكار مسافر مي باشد كه مسافرين را كه در ايستگاه، هنگام سوار يا پياده شدن شمارش مي نمايد. تكنولوژي هاي بكار برده شده در سيستم شمارش خودكار مسافر متفاوت مي باشد. در برخي از آنها با پا گذاردن مسافرين روي مادون قرمز، هنگام عبور از امواج و شكستن آن در محل درب اتوبوس مسافر شمارش مي گردد. در اين سيستم ها علاوه بر تعداد مسافرين معمولاً محل ايستگاه، زمان و تاريخ ورود اتوبوس به ايستگاه، زمان باز و بسته شدن درها، تعداد مسافرين داخل وسيله و تعداد مسافرين خارج وسيله را ثبت مي نمايد. اين اطلاعات در مورد مسيرها و اتوبوسهاي مشخص ثبت و ذخيره مي شوند. و توسط سيستمهاي ارتباطي به مراكز كنترل و ... منتقل مي گردند.
2- پيش بيني زمان اعزام و رسيدن اتوبوس به ايستگاه با استفاده از اطلاعات AVL , APC
اين روش مبتني بر اطلاعات مديريت ناوگان؛ شامل شمارش خودكار مسافرين (APC) و مكانيابي خودكار وسايل نقليه (AVL) بوده و در محاسبات خود از الگوريتم كالمن استفاده مي‌كند.
.
در اين شكل وقتي كه اتوبوس n ام از ايستگاه i حركت مي‌كند، زمان اعزام آن از سيستم AVL تشخيص داده مي شود. در اين لحظه الگوريتم پيش بيني كالمن؛ كه براي پيش بيني زمان حركت در خطوط مي باشد؛ زمان حركت در خط بعدي را پيش بيني خواهد كرد، يعني زمان حركت بين ايستگاه I و I+1 و متعاقباً زمان رسيدن اتوبوس به ايستگاه پائين دست؛ يعني ايستگاه I+1 ام؛ حاضر در ايستگاه i قرار دارد، خواهيم داشت:
